Ετυμολογία
Από παλαιότατων χρόνων η συγκεκριμένη συνοικία ήταν πάντα τόσο πυκνοκατοικημένη, ώστε σε σύγκριση με τις άλλες συνοικίες θύμιζε κυψέλη μελισσών, απ΄όπου & το όνομα.
Το Λύκειο της Κυψέλης
- νότια από την οδό Ευελπίδων, η οποία την χωρίζει από το Πεδίον του Άρεως και την έκταση της πρώην Σχολής Ευελπίδων,
- βορειοανατολικά από την οριογραμμή με τον Δήμο Γαλατσίου (οδοί Κόκκερελ, Γανυμήδου, Στρεψιάδου, Ορίων και Ελληνικού) και
- βόρεια από την οδό Αμοργού και τον λόφο Ελικώνος.
Κέντρο της Κυψέλης είναι η Πλατεία Κανάρη, κοινώς Πλατεία Κυψέλης, και τα γύρω από αυτήν οικοδομικά τετράγωνα. Κεντρικοί δρόμοι της Κυψέλης και ταυτόχρονα δρόμοι που οδηγούν στην Πλατεία (ή απομακρύνονται από αυτήν, λόγω μονοδρόμησης) είναι οι οδοί Κυψέλης και Σπετσών προς τα νότια, η οδός Βελβενδού προς τα ανατολικά, οι οδοί Εκάτης και Δάφνιδος προς τα βόρεια και οι οδοί Λέσβου και Καλλιφρονά προς τα δυτικά.
Δεσπόζουσα θέση στην Κυψέλη έχει ο κατάφυτος, πλατύς πεζόδρομος της οδού Φωκίωνος Νέγρη, κάτω από τον οποίο διέρχεται ρέμα, το οποίο στα μέσα του 20ού αιώνα καλύφθηκε για να δημιουργηθεί αυτός ο πλατύς δρόμος περιπάτου με την πυκνή και ψηλή βλάστηση. Κατά μήκος της οδού, υπάρχουν αρκετές κρήνες και πολλά γλυπτά.
Επεκτάσεις της αρχικής Κυψέλης αποτελούν η Νέα Κυψέλη που εκτείνεται έως την συνοικία Γκύζη, και η Άνω Κυψέλη, βόρεια της Νέας Κυψέλης η οποία εκτείνεται έως το Αττικό Άλσος, τον οικισμό «Γεώργιος Παπανδρέου» και τον Δήμο Γαλατσίου.
Ιστορία
Η περιοχή της Κυψέλης οριοθετήθηκε διαφορετικά από την σημερινή έννοια το 1908 έπειτα από μελέτη του νομομηχανικού Αθανάσιου Γεωργιάδη.
Η ανάπτυξη της περιοχής ως καθαρά αστικής ξεκίνησε την δεκαετία του 1930 με την κατασκευή μονοκατοικιών αλλά και των πρώτων σύγχρονων πολυκατοικιών στην Αθήνα, ταυτόχρονα με την περιοχή του Κολωνακίου, με επιρροές της εποχής όπως τοΜπάουχαους και η Αρ Ντεκό. Σύντομα η Κυψέλη έγινε μία από τις αριστοκρατικότερες περιοχές της Αθήνας. Αυτό έδωσε την ώθηση τις επόμενες δεκαετίες του 1950 και του 1960, οπότε και η Κυψέλη ήταν στην ακμή της, στην κατασκευή πολυκατοικιών οι οποίες απευθύνονταν στην αστική τάξη. Επίσης, το γεγονός αυτό ευνοήθηκε από την ύπαρξη του Πεδίου του Άρεως ως πνεύμονα πρασίνου όπως επίσης και από την δενδρόφυτη της οδού Φωκίωνος Νέγρη, η οποία αρχίζει από την οδό Πατησίων και καταλήγει στην Πλατεία Κυψέλης.
Οι πολυκατοικίες της Κυψέλης του 1950 και 1960 κατοικούνταν από την αστική τάξη και θεωρούνταν προνομιούχες κατοικίες. Γι' αυτό τα διαμερίσματά είναι ευρύχωρα και παρέχουν πολλές ανέσεις. Ακόμη, τα καταστήματα που πολλές φορές βρίσκονταν ισογείως των οδών βοήθησαν στην εμπορική ανάπτυξη της Κυψέλης. Εμπορικά κέντρα αποτέλεσαν η πλατεία Κυψέλης, η οδός Πατησίων, η οδός Κυψέλης, η Φωκίωνος Νέγρη και η πλατεία Αμερικής.
Παρ' όλα αυτά η Κυψέλη άρχισε να υποβαθμίζεται από την δεκαετία του 1980, καθώς η Αθήνα είχε ήδη επεκταθεί υπερβολικά. Ακολούθως μειώθηκαν και οι αξίες των διαμερισμάτων αν και ψηλά διαμερίσματα επί της Φωκίωνος Νέγρη μπορούν να πωληθούν σημαντικά ακριβότερα σε σχέση με την υπόλοιπη συνοικία. Αρκετές περιοχές έχουν παραμείνει εμπορικές όπως η πλατεία Κυψέλης και η οδός Φωκίωνος Νέγρη.
Συγκοινωνίες
Από τις οδούς Πατησίων και Κυψέλης και τις πλατείες Κυψέλης και Αμερικής διέρχονται πολλά δρομολόγια λεωφορείων καιτρόλλεϋ.
- Οι γραμμές τρόλευ είναι οι 2: Άνω Κυψέλη - Καισαριανή, 4: Άνω Κυψέλη - Μετρό Άγιος Ιωάννης, ενώ η 9: Άνω Κυψέλη - Ζάππειο καταργήθηκε το 2010.
- Οι γραμμές λεωφορείων είναι οι 22: Νέα Κυψέλη - Μαράσλειος, 35: Άνω Κυψέλη - Ταύρος, 36: Κυψέλη - Μετρό Πανόρμου - Μετρό Κατεχάκη (η οποία στην παλιά της διαδρομή έως το 1981 εξυπηρετούσε τη σύνδεση της οδού Δοϊράνης με την Ομόνοια, σύνδεση που μελετάται η επαναλειτουργία της έως το μετρό Πανόρμου). Επίσης υπήρξε και η γραμμή 180: Ομόνοια - Αγία Ζώνη - Λαμπρινή.
- οι κάτοικοι της Κυψέλης εξυπηρετούνται από τον σταθμό του ΗΣΑΠ Βικτώρια, ο οποίος βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση. Δύο νέοι σταθμοί του μετρό της Αθήνας προγραμματίζεται λειτουργήσουν με την δημιουργία της τέταρτης γραμμής του μετρό. Ο σταθμός των Δικαστηρίων θα βρίσκεται επί της οδού Ευελπίδων δίπλα στα δικαστήρια και ο σταθμός της Κυψέλης στην πλατεία Κυψέλης. Εκτός προγραμματισμού, βρίσκεται ο σταθμός Πάρνηθος, στο ύψος των σχολείων της Κόκκερελ.
- Στην πλατεία Κυψέλης κατέληγαν κατά περιόδους από το 1926 έως το 1953, η παλαιά γραμμή 2 ή 2/12 του τραμ, που ένωνε την Κυψέλη με την Ομόνοια και το Παγκράτι, καθώς και η παλαιά γραμμή 7 που ερχόταν από τους Αμπελόκηπους.
______________________
